Finale rapporteringsstandaarden: deep-dive sociale standaarden

Deze zomer werden de European Sustainability Reporting Standards (ESRS) gefinaliseerd. Hoog tijd dus om je de inhoud eigen te maken. De komende maanden loodst Pantarein je door de veranderingen en complexiteiten van de CSRD en de bijhorende ESRS met een reeks praktische artikels. Vandaag staan we stil bij de sociale standaarden.

March 6, 2024

door

Nicolas Crins

Sophie Maeseele

Sociale aspecten

Duurzame bedrijfsvoering houdt vandaag de dag in dat je beleid op drie pijlers stoelt: environmental, social en governance-thema’s. Die driedeling zien we terug in de rapporteringsstandaarden van Europa.

‍

Sociale en bestuurlijke thema’s komen zo op hetzelfde niveau te staan als ambities en verwezenlijkingen rond milieu. Goede intentie van Europa, maar talloze bedrijven zitten met vraagtekens: wat houdt een goed sociaal beleid precies in? Over welke doelgroepen moet je rapporteren? Welke thema’s vallen hieronder? Wat zijn mogelijke rode vlaggen? Wij maken je wegwijs in de vier sociale standaarden van Europa.

4 stakeholdergroepen

De sociale standaarden bestaan uit vier onderdelen, elk gericht op een specifieke stakeholdergroep:

‍

ESRS S1 ‘Own workforce’ heeft betrekking op het personeelsbestand van je organisatie. Hierbinnen rapporteer je over thema’s zoals arbeidsomstandigheden, gelijke behandeling van alle medewerkers en andere werkgerelateerde rechten.
ESRS S2 ‘Workers in the value chain’ betreft de medewerkers die deel uitmaken van je waardeketen, zoals van een downstream-entiteit die goederen of diensten van je onderneming koopt. Ook werknemers van toeleveranciers behoren hiertoe. Dat gaat terug tot het begin van je waardeketen, bij het winnen van grondstoffen.
ESRS S3 ‘Affected communities’ gaat om de lokale bevolking die rond je eigen sites of doorheen de waardeketen in relatie staan met je onderneming. Belangrijke thema’s hier zijn de economische, sociale en culturele rechten van de gemeenschappen, net als hun burgerlijke of politieke rechten. Specifieke aandacht gaat naar de rechten van inheemse volkeren (indigenous peoples).
ESRS S4 ‘Consumers and end-users’ bespreekt hoe je rapporteert over consumenten en eindgebruikers van producten of diensten die je organisatie aanbiedt. Belangrijke thema’s hier zijn bijvoorbeeld: persoonlijke veiligheid, aangeboden informatie of sociale inclusie.

‍

5 onderwerpen

Verschillende ‘disclosure requirements’ (rapporteringsvereisten) bepalen vervolgens welke info je duurzaamheidsverslag moet bevatten. Voor alle vier sociale standaarden zijn de volgende onderwerpen vereist:

‍

Policy’s: Welk beleid bestaat er om de impacts, risico’s en opportuniteiten gerelateerd aan deze stakeholdergroep te beheren? Hoe zijn die beleidsdocumenten te linken aan de internationaal erkende mensenrechten? Denk bijvoorbeeld aan beleid dat overwerk aan banden legt, bepalingen om de inclusiviteit op de werkvloer te verbeteren, of duidelijke regels rond privacy voor de gebruikers van je producten.
Stakeholderengagement-processen: Op welke manier sta je in direct of indirect contact met de stakeholdergroep of met diens (wettelijke) vertegenwoordigers? Hier bespreek je bijvoorbeeld met welke frequentie er overleg gebeurt met welke stakeholder, hoe diep de contacten gaan of hoe kwetsbare groepen zoals jongeren of migranten worden betrokken.
Klachtenkanalen en remediëren van negatieve impacts: Op welke manier remedieer je jouw negatieve impact op de stakeholdergroep? Hoe controleer je de doeltreffendheid van je acties? Welke kanalen heeft een groep ter beschikking om bezorgdheden met je te delen (hotline, ondernemingsraad, derde partijen zoals ngo’s of middenveldorganisaties …)?
Acties en hun doeltreffendheid: Welke acties onderneem je om je negatieve impact te verkleinen en je positieve impact te vergroten? Welke middelen zet je daartegenover? Mogelijke acties zijn: rotatie in ploegendienst, toegankelijkheidsmaatregelen voor mensen met een handicap, bindende afspraken maken met leveranciers …
Targets: Welke doelstellingen stel je jezelf rond een stakeholdergroep? Mogelijke targets die je kan opstellen: het aantal werknemers met een vast contract verhogen, ziekteverzuim verlagen, meer personen met een handicap aannemen, het aantal ongevallen gelinkt aan je producten terugdringen … Druk je targets waar mogelijk in cijfers uit.

‍

Daarnaast bestaan er voor de stakeholdergroep die het dichtst bij je staat – je eigen personeel – nog 12 bijkomende metrics. Het gaat onder andere om diversiteit, gezondheid, veiligheid en verloning. Via de materialiteitsanalyse bepaal je over welke disclosure requirements jouw organisatie zeker moet rapporteren.

Best practices voor je duurzaamheidsrapport

Tot slot geven we enkele tips mee voor je duurzaamheidsrapport:

‍

Rapportering over sociale thema’s volgt volgens Europa pas nà een degelijk uitgewerkt due diligence-beleid. Naast de CSRD bereidt Europa namelijk ook een zorgplichtwetgeving voor, de CS3D (Corporate Sustainability Due Diligence Directive). De sociale standaarden verwijzen dan ook veelvuldig naar de principes van zorgplicht voor mens en milieu in de hele waardeketen. Een voorbeeld: acties binnen je due diligence-beleid met betrekking tot leveranciers zijn rechtstreeks gelinkt aan ESRS S2 ‘Workers in the value chain’.
De S-pijler vraagt ook een goede kennis van internationale afspraken rond mensenrechten. Naar de volgende instrumenten wordt veelvuldig verwezen: de UN Guiding Principles on Business and Human Rights, de OECD Guidelines for Multinational Enterprises en de ILO Declaration on Fundamental Principles and Rights at Work.
Weet dat de sociale rapporteringsstandaarden tal van kruisverwijzingen bevatten naar de andere standaarden. Overkoepelende kennis van de hele ESRS is dan ook onontbeerlijk om je rapport correct op te stellen. Een voorbeeld: stel dat jouw bedrijf proceswater loost, dan rapporteer je zowel over de gevolgen daarvan op de lokale omgeving (ESRS E3, verontreiniging) als op de lokale bevolking (ESRS S3, lokale gemeenschappen).

‍

Hulp nodig bij het zetten van de eerste stappen? Onze consultants helpen je hier graag bij. Contacteer ons op mail@pantarein.be.

Finale rapporteringsstandaarden: deep-dive sociale standaarden

4 stakeholdergroepen

5 onderwerpen

Best practices voor je duurzaamheidsrapport

Meest recent

Vier vragen (en antwoorden) over de dubbele materialiteitsanalyse

Vijf manieren om voordeel te halen uit je CSRD-rapport

Stilaan meer duidelijkheid over de verplichte audit van het duurzaamheidsverslag

Finale rapporterings­standaarden: deep-dive sociale standaarden

4 stakeholdergroepen

5 onderwerpen

Best practices voor je duurzaamheidsrapport

Deel dit artikel

Meest recent

Vier vragen (en antwoorden) over de dubbele materialiteitsanalyse

Vijf manieren om voordeel te halen uit je CSRD-rapport

Stilaan meer duidelijkheid over de verplichte audit van het duurzaam­heids­verslag

Finale rapporteringsstandaarden: deep-dive sociale standaarden

Stilaan meer duidelijkheid over de verplichte audit van het duurzaamheidsverslag