Wat betekent dubbele materialiteit voor jouw bedrijf?
#CSRD • 16/08/2022 • Marije JennesOndernemen met de blik op de toekomst impliceert strategisch sturen op en rapporteren over wat ertoe doet voor je bedrijf, voor de samenleving en de planeet. Een dubbele materialiteitsanalyse, binnenkort verplicht voor grote bedrijven, maakt dat inzichtelijk; ze vormt het fundament van je duurzaamheidsbeleid en -rapportering. In dit blogartikel lees je wat dubbele materialiteit precies is en hoe je ermee aan de slag gaat.
1. Wat is materialiteit?
‘Materieel’ is een synoniem van ‘relevant’ of ‘significant’: iets wat materieel is, doet er toe. In de context van duurzaamheid zijn materiële topics onderwerpen die gerelateerd zijn aan duurzaamheid en die ertoe doen voor je bedrijfsvoering, het milieu of de mens. Wil je als organisatie duurzaam ondernemen en weerbaar zijn voor de toekomst, dan bouw je je bedrijfsstrategie best op aan de hand van je materiële impacts.
Stel, jouw bedrijf pompt grondwater op om het te gebruiken in de industriële processen. Grondwater is voor jouw bedrijf een materieel topic, want het heeft invloed op je bedrijfsvoering en het milieu. In je bedrijfsstrategie stippel je logischerwijze een waterbeleid uit: hoe kan je water besparen, welke alternatieve waterbronnen kan je inzetten … Zo voorkom je dat je straks geen vergunning meer krijgt om grondwater op te pompen omdat de impact van je bedrijf op de grondwatertafel te groot is.
Materialiteit is ook een belangrijk criterium voor je duurzaamheidsrapportering. Een goed duurzaamheidsrapport behandelt alle topics die relevant en dus materieel zijn voor je organisatie. Door de materiële thema’s te definiëren, leg je de basis voor preventie, impactmanagement, strategische beslissingen, het instellen van targets, het opzetten van actieplannen en het opvolgen van je impacts aan de hand van KPI’s (key performance indicators). Door helder over je materiële impacts te rapporteren, geef je stakeholders inkijk in je bedrijf en kom je tegemoet aan de maatschappelijke vraag naar meer transparantie in het bedrijfsleven.
2. Wat is dubbele materialiteit en waarom is het belangrijk?
De Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) verplicht grote bedrijven binnenkort om hun duurzaamheidsrapporten te baseren op het principe van dubbele materialiteit. Dubbele materialiteit houdt rekening met twee perspectieven: impactmaterialiteit en financiële materialiteit:
- Een duurzaamheidsthema is materieel vanuit het impactperspectief als het een significante impact weerspiegelt van het bedrijf op de mens of het milieu. De broeikasgasemissies van een staalbedrijf of kinderarbeid in de textielindustrie zijn thema’s die materieel zijn vanuit impactperspectief.
- Een duurzaamheidsthema is in het kader van duurzaamheidsrapportering materieel vanuit financieel perspectief als het een significante impact op de cashflow en de waarde van het bedrijf kan veroorzaken. Die impact kan zowel negatief (onder de vorm van een risico) als positief zijn (een opportuniteit). Klimaatverandering kan bijvoorbeeld ernstige financiële risico’s inhouden voor een onderneming. Denk maar aan ondergelopen bedrijventerreinen ten gevolge van een overstroming. Het kan ook een financiële opportuniteit zijn, bijvoorbeeld als je energie bespaart om minder CO2 uit te stoten. De trend naar gezonde voeding kan materieel zijn vanuit financieel oogpunt voor een producent van frisdranken.
Een onderwerp kan vanuit beide perspectieven relevant zijn. Zo kan een voedingsbedrijf een aandeel hebben in biodiversiteitsverlies doordat het gebruik maakt van gewasbeschermingsmiddelen, maar kan het wereldwijde verlies aan biodiversiteit op zijn beurt een invloed hebben op de bedrijfsopbrengsten. De broeikasgasemissies van een voedingsbedrijf dragen enerzijds bij tot de klimaatverandering, maar extreme weersomstandigheden ten gevolge van de klimaatverandering kunnen tegelijk ook oogsten doen mislukken, waardoor de bedrijfsopbrengsten dalen. Anderzijds leiden de emissies die het bedrijf veroorzaakt tot een verdere opwarming van de aarde.
Door je impact- en financiële materialiteit in kaart te brengen, krijg je een compleet overzicht van alle impacts, risico’s en opportuniteiten die verband houden met duurzaamheid. Dubbele materialiteit verstevigt de band tussen duurzaamheidsrapportering en financiële rapportering, en helpt je om duurzaamheid beter te integreren in je bedrijfsstrategie. Het helpt ten slotte banken, verzekeraars en investeerders om een objectief en volledig beeld te krijgen van de financiële risico’s en opportuniteiten van een onderneming.
3. Wanneer wordt dubbele materialiteit verplicht?
Door de CSRD worden straks meer dan 50.000 bedrijven in Europa verplicht om een dubbele materialiteitsanalyse uit te voeren. Vanaf wanneer die verplichting juist geldt, verschilt per type organisatie: voor bedrijven van openbaar belang is dat 2025 (rapporteringsjaar 2024), voor grote bedrijven 2026 (rapporteringsjaar 2025) en voor beursgenoteerde kmo’s 2027 (rapporteringsjaar 2026).
Lees ook: In 5 stappen klaar voor de CSRD
4. Aan de slag met dubbele materialiteit
Sta je voor de uitdaging om voor het eerst een dubbele materialiteitsanalyse uit te voeren voor je bedrijf? Dan schakel je best deskundige hulp in. Wij ontwikkelden een stappenplan voor dubbele materialiteit, dat zowel de bedrijfstop, alle medewerkers als je externe stakeholders betrekt en volledig CSRD-compliant is. Het resultaat is een lijst met materiële topics die de basis leggen voor de toekomststrategie en duurzame actieplannen van je onderneming.
Wil je graag weten hoe je het concept van dubbele materialiteit concreet kan toepassen op jouw bedrijf? Heb je hulp nodig bij het bepalen van de dubbele materialiteit of met je stakeholderbevraging? Contacteer ons via mail@pantarein.be of vraag naar een van onze consultants op 016 60 11 17.
Sinds de publicatie van dit artikel ligt er een nieuwe versie voor van de ESRS-standaarden, die de rapporteringsverplichtingen van de CSRD-richtlijn omschrijven. De inhoud in dit artikel is nog up-to-date: dubbele materialiteit blijft het leidende principe in het hele rapporteringsproces.
Gerelateerde artikels
