Belgische CSRD-wetgeving: dit zijn de highlights

België heeft de Europese Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD) officieel omgezet in nationale wetgeving. Geen moment te vroeg, want vanaf 1 januari 2025 moeten de eerste CSRD-plichtige bedrijven een rapport klaar hebben over hun duurzaamheidsprestaties. De Belgische wet specificeert nog enkele punten, wij vatten ze voor je samen.

December 19, 2024
CSRD algemeen

Zo’n 2.300 Belgische bedrijven moeten rechtstreeks aan de regels van de CSRD voldoen. Indirect heeft de CSRD gevolgen voor veel meer bedrijven: ook kleine en middelgrote ondernemingen in de waardeketen van grote spelers worden steeds vaker om ESG-data gevraagd. De druk op beleidsmakers om vóór begin 2025 een wettekst goed te keuren, nam de afgelopen maanden toe.

De belangrijkste punten van de Belgische CSRD-omzetting

België heeft gekozen om niet aan gold plating te doen; de omzetting beperkt zich tot de expliciete CRSD-eisen, zonder ambitieuze extra’s. Ons land heeft wel gekozen voor:

1. Expliciete bescherming van kmo’s

Kleine en middelgrote ondernemingen worden op twee manieren beschermd tegen buitensporige eisen in het kader van de CSRD-verplichtingen van hun stakeholders.

  • Wat informatieverschaffing betreft, kunnen kmo’s niet worden verplicht om meer gegevens te verstrekken dan de EU-standaard voor kmo’s voorschrijft. Die VSME-standaard, de standaard voor Voluntary SMEs, wordt nog ontwikkeld.
  • Ook voor audits gelden duidelijke regels. Grote CSRD-plichtige bedrijven mogen kmo’s in hun waardeketen niet vragen om hun data te laten auditen. Het staat kmo’s wel vrij om vrijwillig een audit te laten uitvoeren, net zoals ze vrijwillig een rapport kunnen uitbrengen in lijn met de VSME-standaard.

2. Rol van de ondernemingsraad

Elke Belgische onderneming met gemiddeld minstens 100 werknemers moet verplicht een ondernemingsraad oprichten. Volgens de Belgische CSRD-wet moet die ondernemingsraad informatie krijgen en advies kunnen verlenen over de duurzaamheidsrapportering, en dat vóór de algemene vergadering waar de jaarrekening ter goedkeuring wordt voorgelegd. Zo kiest België ervoor om werknemersvertegenwoordigers expliciet te betrekken bij de duurzaamheidsrapportering.

Goed om te weten

1. Officiële taal van de vestigingsplaats

Het jaarverslag van een bedrijf, inclusief ESG-rapport, moet worden ingediend in de landstaal (of een van de officiële talen) van het land waar de zetel is gevestigd. Dat is logisch, omdat het duurzaamheidsrapport bij het financiële rapport hoort en dezelfde regels moet volgen. Het verslag mag daarnaast in een of meer andere officiële talen van de Europese Unie vertaald worden.

2. Auditing: door bedrijfsrevisoren en zelfstandige providers

De eerste jaren mogen alleen bedrijfsrevisoren de verplichte ESG-audit uitvoeren. De meeste bedrijven zullen hun financiële en niet-financiële verslag wellicht door dezelfde partij laten auditen. België bouwt wel de mogelijkheid in om ook Independent Assurance Service Providers een accreditatie te laten aanvragen, vanaf drie jaar na de inwerkingtreding van de wet. Vanaf die datum zullen bedrijven uit een groter aantal partijen kunnen kiezen voor hun ESG-audit.

3. Safe-harbourprincipe

In uitzonderlijke gevallen kan een bedrijf informatie over lopende ontwikkelingen of onderhandelingen weglaten uit het jaarverslag. Zo’n safe-harbourclausule is ook ingebouwd in de Europese CSRD-tekst. Ze is alleen toegestaan 1) als het rapporteren van een specifieke ontwikkeling de commerciële positie van een bedrijf ernstig zou kunnen schaden, en 2) als het weglaten ervan het getrouwe en evenwichtige beeld van de vennootschap en haar activiteiten niet negatief beïnvloedt.

4. Sancties: boetes mogelijk

De Belgische overheid bouwt de mogelijkheid in om CSRD-overtredingen te bestraffen met boetes en zelfs gevangenisstraffen, naar analogie met de boetes voor het niet of laattijdig indienen van de jaarrekening. De boetes variëren van 50 tot 10.000 euro. Gevangenisstraffen zijn enkel mogelijk bij fraude.

Moet jouw bedrijf ook aan de CSRD-eisen voldoen? Vermijd verrassingen en laat je begeleiden door onze experts! Wij zijn te bereiken op mail@pantarein.be