Al meer dan 20 jaar bouwt Pantarein als consultancybedrijf aan de duurzame wereld van morgen. Ons groeiende team begeleidt talloze bedrijven in hun ESG-traject. Aan het roer van de projecten staan onze teamleads: senior consultants met bakken ervaring. Wie zijn ze en wat drijft hen? Ze vertellen het ons zelf in de miniserie ‘Meet our teamleads’. Maak kennis met Anke Massart, Head of ESG Implementation.
• Head of ESG Implementation
• Meer dan 15 jaar ervaring in duurzame bedrijfsontwikkeling en landbouwpraktijken
• Accountmanager voor onder andere Soudal, Reynaers Group en Securex
• Achtergrond in de bio-ingenieurswetenschappen
Jouw team focust op ESG-implementatie. Wat houdt dat juist in, en speelt de CSRD er een duidelijke rol in?
“Het eigenlijke doel van het ESG-verhaal is dat duurzaamheid structureel in een organisatie ingebed raakt en onderdeel van het businessmodel wordt. Dat doel bereik je niet zomaar. Een bedrijf moet er drie grote stadia voor doorlopen: onboarden, veranderen en verankeren.”
“Onboarden heeft te maken met interne bewustwording: de collega’s en het management moeten aanvoelen dat de processen en de aanpak van hun bedrijf aan verandering toe zijn. Verschillende drijvende krachten kunnen die impuls geven: regelgeving, vragen van klanten of consumenten, R&D-ontwikkelingen, noem maar op.”
“Pas als je een intern draagvlak voor ESG hebt, kunnen acties en inspanningen volgen. Wij werken op verschillende sporen: kennis opkrikken, thematische en/of engagerende workshops organiseren, tracks opzetten in werkgroepen, actieprogramma’s uitwerken, beleid uitrollen … Wanneer een bedrijf ons daarbij in de arm neemt, kan onze rol erg variëren. Soms moeten we een tijdlang op nagenoeg dagelijkse basis ondersteunen om ESG op de rails te krijgen. Is er binnen een onderneming een sterke pion of een geëngageerde ESG-stuurgroep, dan kunnen we ook met langere tussenpozen een bijdrage leveren, bijvoorbeeld door een maandelijkse werkgroep te leiden. We helpen bedrijven ook met de governance van ESG: elk materieel topic aan een duidelijke owner en projectgroep toewijzen bijvoorbeeld, en ervoor zorgen dat elk strategisch thema ook een sponsor heeft binnen het management.”
“Wat kan en wat werkt, verschilt van bedrijf tot bedrijf, maar het belang van strategische en frequente communicatie staat overal voorop. Met een strategisch plan voor je duurzaamheidscommunicatie sla je de brug tussen ‘veranderen’ en ‘verankeren’. Een eenmalige actie is niet hetzelfde als een programma of beleid. Je moet de mensen ook betrokken houden over alles wat je onderneemt, door updates te delen en je successen te vieren.”
“Om de juiste focus te vinden in de talloze mogelijke ESG-acties, is je dubbele materialiteitsanalyse een cruciale houvast. En zo komt de CSRD inderdaad ook in de ESG-implementatie terug! Neem de learnings uit je stakeholdertraject mee, zet in op de materiële thema’s, en veranker die in alle geledingen van je bedrijf.”
ESG-implementatie gaat vaak hand in hand met een verbeterd datamanagement: het één kan niet zonder het ander?
“Dat klopt. Of zoals het gezegde luidt: ‘What gets measured, gets managed.’ Zonder degelijke metingen kun je geen beleid voeren, anders verval je in arbitraire uitspraken of doelstellingen. Dat gezegd zijnde, moet je goed bepalen wélke data je nodig hebt, en hoe je die het best kunt meten. Breng daarom eerst in kaart wat je vandaag al meet en waar de gaps zitten. Mijn vertrekbasis is telkens weer de roadmap met bedrijfseigen ESG-targets die het team van mijn collega Liesbeth aflevert: daarin zie ik waar de strategische focus ligt en wat de toekomsthorizon is. Op basis daarvan bepalen we de metrics die we moeten kennen en weten we welke KPI’s daartegenover moeten staan.”
“Wij zetten ook sterk in op datasystemen. Ik vind het belangrijk om bedrijven op dat vlak goed te adviseren. Vaak werken ze nog veel in Excel: een onmisbaar programma in het moderne bedrijfsleven, maar in het geval van ESG op termijn ontoereikend. Wij bekijken hoe bedrijven hun bestaande tools kunnen uitbreiden door er ook ESG-data in te verzamelen, of we onderzoeken mee welke specifieke ESG-tools ze kunnen omarmen. Programma’s voor CO2-calculaties zijn intussen gemeengoed geworden, en zo zijn er nog talloze andere op de markt.”
“Bij dat alles hamer ik altijd op één ding: het moet haalbaar blijven. Onnodige metingen verzwaren de administratieve last alleen maar, en de ESG-tools die als paddenstoelen uit de grond schieten hebben ook een prijskaartje. Wij houden de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten, zodat we voor een pragmatische aanpak kunnen blijven kiezen. Om je een voorbeeld te geven: de ESRS XBRL Taxonomy is nu een heet hangijzer. Elke week komt er wel een nieuwe tool bij die de digitale tagging van CSRD-rapporten zou vergemakkelijken. Wel, wij onderzoeken welke tools ook écht de moeite zijn.”
“ESG daadwerkelijk in je bedrijf implementeren gebeurt in drie grote stadia: onboarden, veranderen en verankeren. Het belang van strategische communicatie, door het hele traject heen, valt niet te onderschatten.”
Je stuurt verschillende klimaatgerelateerde projecten aan met je team: jullie berekenen de koolstofvoetafdruk van een bedrijf, stellen GHG-reductieplannen op, enzovoort. Hoe draagt dat bij tot een betere ESG-voering?
“Om de klimaatverandering te beperken, moet de mondiale uitstoot drastisch omlaag. Broeikasgassen staan daarom centraal in overeenkomsten zoals het Parijs-akkoord of de Europese Green Deal. En daarmee ook in de CSRD: wie volgens de CSRD rapporteert, is verplicht een CO2-target te stellen tegen 2030 en een klimaattransitieplan op te stellen. Broeikasgassen zijn dus niet weg te denken uit een ESG-traject: ze terugdringen is voor alle bedrijven prioritair.”
“Vandaag zien we dat bedrijven vooral hulp nodig hebben om in actie te komen na de berekening van hun koolstofvoetafdruk: science-based reductieplannen opstellen of een climate resilience analysis uitvoeren. Die projecties maken, berekenen welke reducties te koppelen zijn aan welke investeringen, interne departementen duidelijke targets opleggen, enzovoort: dat zijn dé grote uitdagingen voor veel bedrijven.”
“Meer en meer proberen bedrijven ook transparantie te bieden over de product carbon footprint van hun portfolio. De uitstoot van je product over zijn hele levenscyclus berekenen, is heel waardevol. Zodra je weet welke factoren de uitstoot de hoogte in jagen, kun je gericht je eigen processen optimaliseren. En het is ook relevant voor klanten die hun scope 3-emissies – veroorzaakt bij hun leveranciers, vervoerders, klanten… – omlaag willen krijgen en daarom graag meekijken. En zo loert nog een stokpaardje van me om de hoek: de ketenverantwoordelijkheid.”
De ESRS XBRL Taxonomy bepaalt de regels om CSRD-rapporten machineleesbaar te maken. Op ons CSRD-event op 12 november vertellen we je de must-knows!
